Πώς θα Ήθελε ένας Αυτιστικός να είναι ο Ιδανικός Θεραπευτής του;

Μέσω της βαθείας κατανόησης των ιδιαιτεροτήτων του τρόπου σκέψης και
συμπεριφοράς ενός αυτιστικού παιδιού, μπορεί ένας θεραπευτής να πετύχει πιό πολλά
μιά και θα έχει καλύτερη πρόσβαση στο αυτιστικό μυαλό, και έτσι να προφέρει στο
αυτιστικό παιδί την σωστή θεραπευτική παρέμβαση που του αξίζει αλλά και έχει ανάγκη.

Αυτό που εγώ θεωρώ σωστή, είναι μιά θεραπευτική παρέμβαση κομμένη και ραμμένη
στα μέτρα και τα σταθμά που αποτελούν οι ανάγκες και οι ικανότητες ενός αυτιστικού
μυαλού. Τι εννοώ όταν λέω κομμένη και ραμμένη στα μέτρα ενός αυτιστικού μυαλού:

1. Τον διαφορετικό τρόπο σκέψης, παρατήρησης και κατανόησης του κόσμου γύρω του με αποκορύφωση τις διαφορές του λόγου και της μάθησης, των συναισθημάτων, της φιλίας, και της σεξουαλικότητας.

2. Τη διαφορετική εξωτερίκευση αυτού του ιδιαίτερου τρόπου σκέψης, που μοιάζει με
συμπεριφορά αλλοπρόσαλη και παράλογη για τα νευροτυπικά δεδομένα

3. Τον διαφορετικό τρόπο εσωτερικής παραγωγής, αντιμετώπισης, και εξωτερίκευσης
του άγχους και του φόβου.

Διαφορετικό τρόπο σκέψης:

Ένα παιδί με αυτισμό χρειάζεται διαφορετικό τρόπο εξήγησης, διότι το μυαλό του δεν
κάνει τις συνδέσεις κοινής λογικής (Gestalt) όπως τις κάνει ένα μη-αυτιστικό μυαλό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καταστάσεις που το παιδί να μην καταλαβαίνει γιατί
χρειάζεται η θεραπευτική προσέγγιση, ή γιατί πρέπει να κάνει μια ορισμένη άσκηση.
Άμα δεν καταλάβει το γιατί, δεν θα θέλει να τη κάνει και θα αρχίσει να κάνει ό,τι μπορεί για να καλύψει την αμηχανία του. Ένας εύκολος τρόπος είναι να κάνει κάτι, ώστε η προσοχή του θεραπετή να πάει σε κάτι άλλο από αυτό που πρέπει να γίνει!

Χωρίς να το κάνει συνειδητά το παιδί, το σκεπτικό του είναι «άμα εγώ δεν καταλαβαίνω τι γίνεται και γιατί γίνεται, θέλω να κάνω/κανουμε κάτι άλλο που το κατανοώ και έτσι δεν βαριέμαι», διότι η πρωταρχική αναγκη του είναι αυτο που κάνει να έχει ένα νόημα. Το νόημα αυτό είναι μιά πνευματική επιβράβευση = μαθαίνω κάτι που το αισθάνομαι σαν χρήσιμο, και έτσι δεν σπαταλάω ασκοπα τον χρόνο και την ενέργειά μου. Το να βλέπει ο θεραπευτής νόημα στην ασκηση που γίνεται, δεν σημαίνει τίποτα για το αυτιστικό παιδί, πρέπει το ίδιο να βρεί νόημα μέσα απο την δική του λογική σκέψη.

Για το βοηθήσει ο θεραπευτής να κανει τις συνδέσεις που χρειάζεται, και να βρει νόημα και έτσι να κάνει ασκηση με ορεξη και ενδιαφέρον, πρέπει να δωθεί μιά ολοκληρωμένη εικόνα. Ποιός ο τελικός σκοπός, ποιά μέσα (παραδείγματα ασκήσεων) θα γίνουν, και πόση ώρα θα διαρκέσουν. Παράδειγμα:

"Σήμερα θέλω να σε μάθω να δένεις τα κορδόνια σου. Θα σου δείξω εγώ πρώτα 3 φορές πως να το κάνεις. Μετά θα σου δείξω κρατώντας τα δικά σου χερια και θα σε καθοδηγώ. Μετά θα το δοκιμάσεις μόνος σου και θα σε βοηθάω άμα κάτι δεν το θυμάσαι. Στο τέλος θα το κάνεις πιά όλο μόνος σου."

Αυτή η απλή εξήγηση, έδωσε στο παιδί την ολοκληρωμένη εικόνα για τα στάδια
εξέληξης αυτού που είναι να κάνει, και έτσι δεν θα νοιώσει άγχος εφ' όσον θα ξέρει τι και πιό είναι το επόμενο βήμα. Δηλαδή άμα απλώς κοιτάει όταν του δείχνει ο θεραπευτής, δεν θα αγχωθεί νομίζοντας ότι πρέπει να τα θυμηθεί όλα απο την πρώτη φορά, αλλά θα ξέρει ότι έχει την δυνατότητα να ζητήσει βοηθεια άμα δεν θυμάτε κάτι.

Μην ξεχνάτε λοιπόν ότι για ένα αυτιστικό παιδί δεν είναι αυτονόητο το ότι μπορεί να
ζητήσει βοήθεια, ούτε το ότι του επιτρέπεται να κάνει λάθος. Άμα λοιπόν δεν ξέρει ότι
έχει αυτές τις δυνατότητες θα αγχωθεί νομίζοντας ότι πρέπει να τα συγκρατήσει και να τα θυμάται όλα με την μιά!

Διαφορετική εξωτερίκευση:

Το αυτιστικό παιδί έχει ένα πολύ διαφορετικό τρόπο εξωτερίκευσης του τρόπου σκέψης. Επειδή δεν κάνει τις αυτονόητες συνδέσεις, θα κάνει ερωτήσεις για να δημιουργήσει μέσα στο μυαλό του κάποιες συνδέσεις. Άν οι ερωτήσεις του δεν φέρουν την απάντηση ή "σύνδεση" που χρειάζεται, θα νοιώσει μεγάλη αμηχανία ή και ντροπή. Η ντροπή είναι για ένα αυτιστικό, παιδί ή ενήλικα, ένα πολύ ευαίσθητο σημείο.

Αν δημιουργηθεί αίσθημα ντροπής, το αυτιστικό παιδί θα πάψει να κάνει ερωτήσεις, και
θα αρχίσει να μη νοιώθει ενδιαφέρον για τη θεραπεία με αποτέλεσμα να αρνηθεί να συμμετέχει, ή να συμμετέχει με ένα αίσθημα εξαναγκασμού. Αυτό σημαίνει φυσικά ότι η θεραπεία θα χάση την ευεργετική επίρροια που θα μπορούσε να είχε αν το παιδί ένοιωθε πως οι ανάγκες του, ως προς την κατανόηση των αισθηματων του γίνονταν σεβαστές. Το αυτιστικό παιδί ενστικτωδώς αντικαθρεπτίζει, ότι βλέπει και αισθάνεται απο την συμπεριφορά των αλλων γύρο του. Αμα βλέπει και νοιώθει να αδιαφορούν οι άλλοι για κατι που είναι σε αυτό το ίδιο βασικό, τότε θα αδιαφορήσει και αυτό με την σειρά του για ό,τι οι άλλοι βλέπουν σαν βασικό.

Διαφορετικό τρόπο εσωτερικής παραγωγής, και εξωτερίκευσης του άγχους/φόβου:

Το αυτιστικό παιδί όταν είναι κουρασμένο πνευματικά θα γίνει υπερκινητικό και υπερομιλητικό. Δεν θα μπορεί να κάτσει στην ίδια θέση, θα θέλει να σηκωθεί και να πηγαινοέρχεται, θα έχει διάφορα "τικ", θα φωνάζει, θα βρίζει ή θα κλαίει, θα χτυπάει όποιον βρήσκεται δίπλα ή κοντά του, ή και τον ίδιο του τον εαυτό.

Ένα αυτιστικό παιδί κουράζεται πιο έυκολα από ένα νευροτυπικό παιδί, διότι κάνει μια τεράστια προσπάθεια μέσα στο μυαλό του να ανταποκριθεί στις ανάγκες του νευροτυπικού τρόπου επικοινωνίας που γίνεται μέσω του λόγου και συνθετεται απο λέξεις, πράγμα που για ένα αυτιστικό είναι κάτι πολύ δύσκολο.

Η δυσκολία βασίζεται στο ότι το αυτιστικό μυαλό σκέπτεται με εικόνες και για να επικοινωνήσει με τον λόγο και την ομιλία πρέπει να κάνει, να μεταφράσει, την εικόνα που βλέπει μέσα στο μυαλό του σε λέξεις. Πολλά παιδιά το καταφέρνουν αλλά με πολλή δυσκολία και η ομιλία τους βγαίνει τεμαχισμένη σε ασύνδετα και, πολλές φορές,
ακατανόητα μέρη, προτάσεις χωρίς κάποιο ειρμό, διότι απλά το μυαλό μεταφράζει κομματάκι-κομματάκι μια τρισδιάστατη εικόνα που βλέπει, παρά μια σκέψη δομημένη
από λέξεις.

Άλλα παιδιά δεν καταφέρνουν να μεταγράσουν την εικόνα σε λέξεις και δεν μιλάνε παρά μόνο με φράσεις που έχουν ήδη καταγράψει στην μνήμη τους ατόφιες όπως τις άκουσε, που είναι προτάσεις από αγαπημένες τους ταινίες ή κινούμενα σχέδια. Αυτό ονομάζεται ηχολαλία, και δεν θεωρήται ομιλία, ενώ ουσιαστικά είναι μια προσπάθεια λεκτικής επικοινωνίας αλλά όχι όπως οι μη-αυτιστικοί εννοούν ή επιθυμούν την επικοινωνία μέσω του λόγου.

Τέλος, άλλα παιδιά δεν μιλάνε καθόλου μιά και το βρήσκουν πολύ δύσκολο να βρούν τις σωστές λέξεις να μεταφράσουν αυτό που βλέπουν μεσα στο μυαλό τους.